ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΕΡΙΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΕΩΣ

«ΚΑΙΡΟΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ»

«Τῆς μετανοίας ἄνοιξόν μοι πύλας, ζωοδότα· ὀρθρίζει γάρ τό πνεῦμά μου πρός ναόν τόν ἅγιόν σου, ναόν φέρον τοῦ σώματος ὅλον ἐσπιλωμένον· ἀλλ’ ὡς οἰκτίρμων κάθαρον εὐσπλάγχνῳ σου ἐλέει».

Εἶναι σέ ὅλους μας γνωστόν «τό εὐόλισθον τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως». Πολλές φορές  ἀστόχαστη, προβληματική εἶναι ἡ συμπεριφορά μας. Διασκορπίζεται ὁ νοῦς μας ἐδῶ καί κεῖ, καί κάνουμε πολλά λάθη. Μέ τή θέλησί μας ἤ καί χωρίς αὐτήν, μέ ἄπρεπα λόγια καί ἀθέμιτες πράξεις, δηλητηριάζουμε τήν ψυχή μας καί τίς ψυχές τῶν συνανθρώπων μας, ἀκόμη καί τῶν ἀγαπημένων μας. Ἐάν ἐξετάσουμε, ὅπως ὀφείλουμε, τόν ἑαυτόν μας διαπιστώνουμε ἐκ τῶν ὑστέρων τήν ἀστόχαστη συμπεριφορά μας, μετά-νοοῦμε τή λαθεμένη μας συμπεριφορά καί ὁμολογοῦμε, μέ πικρία, τά λάθη μας καί συνήθως λέμε: «Στερνή μου γνῶσι, νά σέ εἶχα πρῶτα», καί ὅσοι ἔχουν λίγο φιλότιμο, λίγη ντροπή, μεταμελοῦνται καί προσπαθοῦν νά διορθώσουν τίς ζημιές, πού ἔχουν προκαλέσει μέ τά λάθη τους. Μετανοοῦν εἰλικρινά καί ἔμπρακτα, καί βρίσκουν ἀνάπαυσι καί γαλήνη στήν ψυχή τους.

Οἱ Πυθαγόριοι καθημερινά ἐξήταζαν, μέ προσοχή, τόν ἑαυτό μας. Ἤρχοντο σέ περισυλλογή καί αὐτοεξέτασι. Ἐξήταζαν τίς πράξεις καί τίς παραλείψεις τους. Καί ὕστερα ἀπό αὐστηρό αὐτοέλεγχον, γνώριζαν τόν ἑαυτό τους καί διώρθωναν τά λάθη τους. Ἡ Αὐτογνωσία εἶναι βασική ἀρχή στόν ἀγῶνα τοῦ ἀνθρώπου, γιά τήν πνευματική του τελείωσι.

Βέβαια πρίν ἀπό τόν Ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ ἀτελεῖς  ἦσαν οἱ προσπάθειες τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ἔλευσις τοῦ Χριστοῦ φώτισε τά σκοτάδια μας καί χάραξε σέ ὅλους μας τό δρόμο τῆς ὄντως ζωῆς, τῆς ἁγίας ζωῆς.

Ὁ Χριστός εἶναι ἡ Ὁδός καί ἡ Ἀλήθεια καί ἡ Ζωή. Ἔγινε σέ ὅλους μας  τύπος καί ὐπογραμμός, «ἵνα ἀπακολουθήσωμεν τοῖς ἴχνεσιν Αὐτοῦ».

Μᾶς παρέδωκε,  μέ τή ζωή του καί μέ τή Σταυρική Του Θυσία, τήν Καινή Διαθήκη, τήν ὁποίαν ὑπέγραψε μέ τό Αἷμα Του. Μᾶς παρέδωκε τό ζωοποιό Του λόγο, καί συνέστησε νά ζοῦμε σύμφωνα μέ αὐτόν. Μᾶς συνέστησε νά ἀκολουθοῦμε τό Αρνίον ὅπου ἄν ὑπάγῃ, καί ὄχι μόνον κάθε βράδυ, ἀλλά κάθε στιγμή νά ἐξετάζουμε τόν ἑαυτόν μας, ὥστε μετά ἀπό συνεχῆ αὐτοέλεγχον, νά διαπιστώνουμε, ἄν πραγματικά ζοῦμε σύμφωνα μέ τόν πανάγιον λόγο Του, σύμφωνα μέ τό παράδειγμά Του.

Κάθε ὥρα, κάθε στιγμή, μᾶς καλεῖ  σέ περισυλλογή καί αὐτοεξέτασι, ὥστε νά διαπιστώνουμε, ἄν  ἀκολουθοῦμε, πιστά, τά ματωμένα Χνάρια Του. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, μᾶς προτρέπει καί λέγει:

«Γίνεσθε οῦν μιμηταί τοῦ Θεοῦ ὡς τέκνα ἀγαπητά, καί περιπατεῖτε ἐν ἀγάπῃ (Νά συμπεριφέρεσθε μέ ἀγάπη) ὅπως ἀκριβῶς καί ὁ Χριστός μᾶς ἀγάπησε καί παρέδωκε τόν ἑαυτόν Του γιά μᾶς, προσφοράν καί θυσίαν στό Θεό-Πατέρα εἰς ὀσμήν εὐωδίας» (Ἐφεσ. ε΄ 1-2).

Μᾶς συνιστᾶ νά συμπεριφερώμαστε, σύμφωνα μέ τό Παράδιγματοῦ κυρίου. Ὅπως ὁ Χριστός, ἔτσι κι’ ἐμεῖς. Καί ὀφείλουμε νά κάνουμε αὐτήν τήν αὐτοεξέτασι, ὥστε ἐγκαίρως νά διαπιστώνουμε τήν πραγματική μας πνευματική κατάστασι καί νά διορθώνουμε τόν ἑαυτόν μας, πρίν νά εἶναι ἀργά.

Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία κρούει τόν κώδωνα καί προσπαθεῖ νά μᾶς ἀφυπνίζῃ, νά μᾶς φέρει σέ περισυλλογή καί αὐτοεξέτασι καθημερινά. Εἰδικά δέ τήν περίοδο τοῦ Τριῳδίου.

Τριῴδιον ὀνομάζεται τό λειτουργικό βιβλίον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού περιέχει κατανυκτικές ἀκολουθίες, ὕμνους καί ἀναγνώσματα, μέ σκοπό νά μᾶς φέρουν σέ περισυλλογή καί αὐτοεξέτασι καί εἰλικρινῆ, ἔμπρακτη μετάνοια. Ἀρχίζει ἀπό τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου καί τελειώνει τό Μεγάλο Σάββατο. Λόγῳ τοῦ περιεχομένου του λέγεται κατανυκτικόν  καί ἡ περίοδος αὐτή ἐπίσης λέγεται κατανυκτική. 

Ὁ Χριστός, πού εἶναι ἡ Ἀνάστασις, ἡ ζωή μας καί ἡ εἰρήνη μας. Ἔρχεται κοντά μας καί μᾶς καλεῖ κοντά Του. Ἔρχεται καί μᾶς ἀνασύρει ἀπό τό Βόρβορο καί μᾶς ὁδηγεῖ «ἐπί ζωῆς πηγάς ὑδάτων», ἀρκεῖ νά τό θελήσουμε. Δέν μᾶς ἐξαναγκάζει. Μᾶς διδάσκει τήν Ἀλήθεια. Μᾶς καλεῖ νά ἀφήσουμε τήν Ψευτιά καί τήν Ὑποκρισία καί νά ἀκολουθήσουμε τά Ἴχνη, πού χάραξε μέ τό αἷμα Του. Νά κάνουμε «πρᾶξι» τή δική Του ἀγάπη καί νά ἀγαπήσουμε ὁ ἕνας τόν ἄλλον, ὅπως Ἐκεῖνος μᾶς ἀγάπησε, μέχρι Σταυροῦ καί Θανάτου.

 Ὅλοι μας ὑποφέρουμε, ἐξ αἰτίας τῆς ἀπομακρύνσεώς μας ἀπό τό Θεό, ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν μας. Τί αποκομίσαμε, μέχρι σήμερα, παραμένοντας στή χώρα καί τή σκιά τοῦ Θανάτου; Τί κερδίσαμε μένοντας  μακρυά ἀπό τό Θεό; Φθάσαμε στήν ἔσχατη ἀθλιότητα.

Ποῦ ὡδήγησε τήν ἀνθρωπότητα ὁ Ὑλισμός; Ποῦ ὡδήγησε ὁ Ἡδονισμός καί ἡ ὑποδούλωσί μας στό σαρκικό φρόνημα; 
Δυστυχῶς τό ἀξίωμα· «φάγωμεν, πίωμεν, αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν» μᾶς περιέφερε καί μᾶς περιφέρει στή κατάστασι τῶν ἀλόγων ζώων. 
Πότε θά καταλάβουμε τήν τιμήν τοῦ «κατ’ εἰκόνα» καί τοῦ «καθ’ ὁμοίωσιν; Πότε θά παύσουμε νά ζοῦμε σάν  τά κατώτερα ἄλογα ζῶα;

Ποῦ ὡδήγησε καί ποῦ ὁδηγεῖ τήν ἀνθρωπότητα ὁ Μηδενισμός, ἄν ὄχι σ’ αὐτήν ἐδῶ τήν ἐξαθλίωσι, τήν ὁποίαν ζοῦμε καθημερινά;

Μέ τήν ὑλιστική θεώρησι της ζωῆς καί τήν ἄρνησι τοῦ Ἀληθινοῦ Θεοῦ φθάσαμε στό βυθό τοῦ ᾏδου. Καθημερινά βυθιζόμαστε ὅλο καί περισσότερο στήν ἀπελπισία, στήν Ὀδύνη, τόν Πόνο καί τό Θάνατο.
Τί ἄλλο περιμένουμε νά πάθουμε ἀκόμη, γιά συνέλθουμε καί νά μετανοήσουμε εἰλικρινά; ΠΟΤΕ ἐπί τέλους θά ἐπιστρέψουμε στήν Πηγή τοῦ ζῶντος Ὕδατος, κοντά στόν Ἕνα καί μόνον Ἀληθινόν Θεόν; Πότε θά ἀνοίξουμε τήν καρδιά μας στόν Σωτήρα καί Λυτρωτή μας, τόν Ἰησοῦν Χριστόν;

Τί νόημα ἔχει ἡ ζωή μας χωρίς τόν Χριστόν;

Τί περιεχόμενον ἔχει ὀ ἄνθρωπος, χωρίς ἀγάπη;

Ἡ ζωή μας ἔχει νόημα καί περιεχόμενο μόνον ὅταν μέσα στήν καρδιά μας βασιλεύει ὁ ΧΡΙΣΤΟΣ. Ὑπάρχουμε στή ζωή,  ἐπειδή ὑπάρχει ὁ Χριστός.

Εἶναι καιρός νά διαλέξουμε. Τί θέλουμε ἐπί τέλους;

Θέλουμε νά συνεχίσουμε νά ζοῦμε ὡς ἀγέλη Χοίρων ἤ νά ἀλλάξουμε ζωή καί νά ζοῦμε ὡς Κοινωνία προσώπων, ὡς Κοινωνία Ἁγίων;

Μήπως εἶναι καιρός, νά παύσουμε νά ζοῦμε μέ σκυμμένο τό κεφάλι στή γῆ, σάν τά ἄλογα ζῶα;

Μήπως πρέπει νά ὑψώσουμε τό βλέμμα πρός τά ἄνω, πρός τά οὐράνια;

Ὁ Χριστός κατέβη κάτω, γιά νά μᾶς ἀνεβάσῃ ὅλους ἐπάνω. Ἔγινε Ἐκεῖνος ἄνθρωπος, γιά νά γίνουμε ἐμεῖς θεοί κατά χάριν καί υἱοί Ὑψίστου πάντες.

Ἦλθε ὁ Χριστός καί ἄνοιξε τίς Πύλες τοῦ Οὐρανοῦ, τίς Πύλες τῆς μετανοίας καί μᾶς χαρίζει μέρες περισυλλογῆς καί αὐτοεξετάσεως, μᾶς χαρίζει καιρόν μετανοίας.

Ἀγαπητά μου Παιδιά, μέ ὅλη τήν ἀγάπη μου, σᾶς παρακαλῶ, νά ἔλθουμε σέ περισυλλογή καί αὐτοεξέτασι, ὅσο εἶναι καιρός. Νά ἀνοίξουμε τήν καρδιά μας  στό Χριστό καί νά Τόν παρακαλέσουμε νά μᾶς ἀξιώσῃ, νά ἐπιστρέψουμε εἰλικρινά μετανοιωμένοι κοντά Του καί ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ, λόγῳ καί ἔργῳ, νά Τόν δοξάζουμε εἰς πάντας τούς αἰῶνας. Ἀμήν.

«Εὐσπλαγχνίσου με καί ἄνοιξέ μου τίς Πύλες τῆς μετανοίας , Ζωοδότα Κύριε, λαχτάρα τῆς ψυχῆς μου.
Δός μου κατάνυξιν καί βοήθησέ με νά μετανοήσω εἰλικρινά. "Θεέ μου, Θεέ μου πρός Σέ ὀρθρίζω».
Ἀπό τά ξημερώματα, πολύ πρωῒ καί πρίν ἀκόμη ξημερώσῃ,  τό πνεῦμα μου, ὁλόκληρη ἡ ψυχή μου, τρέχει πρός τόν ἅγιον ναό Σου καί κουβαλάει  τό  βρωμερό μου σῶμα, τόν ναόν τοῦ πνεύματός μου ὁλόκληρον ἐσπιλωμένον, λερωμένον. Κύριέ μου, Σύ πού σταυρώθηκες γιά μᾶς, Σύ, πού εἶσαι ὁ μόνος πού μπορεῖς, ὡς Παντοδύναμος, καί θέλεις, ὡς Πανάγαθος, νά μᾶς λούσῃς καί νά μᾶς καθαρίσῃς μέ τό πανάγιον αἷμα Σου ἀπό τίς ἁμαρτίες μας,  Σύ, πολυεύσπλαγχνε καί  Οἰκτίρμων, καθάρισε τόν ρύπον τῆς ψυχῆς μου, μέ τό σπλαγχνικό Σου ἔλεος» Καί ἀξίωσέ με, Κύριε, νά Σέ δοξάζω καί τώρα καί πάντοτε καί εἰς τούς αἰῶνας Ἀμήν.