Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΣΙΝΑΪΤΗΣ

Ὁ Συγγραφεύς τῆς «Κλίμακος τῶν ἀρετῶν».

Δέν εἶναι ὑπερβολή, ἄν ποῦμε ὅτι ζοῦμε σέ μια ἐξωφρενική ἐποχή, μια ἐποχή ἀνατροπῆς τῆς Ἱεραρχίας τῶν Ἀρετῶν, κατά τήν ὁποίαν οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι ἀπομακρύνονται ἀπό τόν Ἕνα καί Μόνον Ἀληθινόν Θεόν καί λατρεύουν τό Βόρβορο, τό Διάβολο, τόν Μαμωνᾶ, τό Χρῆμα.

Εἶναι γεγονός, ὅπως σωστά λέγει ὁ Σαίξπηρ, πώς «ζοῦμε σέ μιά ἐποχή, πού τό νά βλάψῃς ἄλλον εἶναι πρᾶξι ἐπαινετή, καί ὅταν κάνῃς τό καλό, οἱ πιο πολλοί σέ παίρνουν γιά τρελλό».

Ἡ ἀνθρωπότης, δυστυχῶς, ὁδεύει ὁλοταχῶς, πρός τήν ἄβυσσο τῆς αἰώνιας Ὀδύνης. Οἱ ἄνθρωποι, μακράν τοῦ Θεοῦ κυριεύονται ἀπό τά πάθη καί τίς κακίες τους ἀπό  τόν Ἐγωϊσμό, ἀπό τήν ἀλαζονία τοῦ βίου. Ὑψώνουν σέ Θεότητες τόν «Ἑαυτούλη» τους, τήν καλοπέρασί τους σέ βάρος τῶν συνανθρώπων τους. Λατρεύουν τόν Πανσεξουαλισμό, τή Λάσπη καί στό διάβα τους σπείρουν συμφορές, σκορπίζουν τό θάνατο. Ἀνάβουν φωτιές καί καῖνε τούς συνανθρώπους τους καί πάνω στήν τέφρα τους κάνουν θρίαμβο. Τό ἄκρον ἄωτον, τό ἀποκορύφωμα τῆς ἀναλγησίας. Σύγχρονα παραδείγματα: οἰ ἀγριότητες τῶν Τζιχαντιστῶν, τό ISIS , οἱ σκοτωμοί στή Συρία, οἱ Βαρβαρότητες τῶν Τούρκων κ.λ.π.

Ἡ σημερινή ἀνθρωπότης, δυστυχῶς, «ὡς ἀγέλη χοίρων πολλῶν βοσκομένη» (Ματθ. η΄ 30) «ὁρμᾷ κατά τοῦ κρημνοῦ εἰς τήν θάλασσαν πρός ἀποπνιγμόν» (πρβλ. Ματθ. η΄ 32).

Παρόλα αὐτά ὁ Πανάγαθος Θεός, εὐσπλαγχνίζεται τά πλάσματά Του καί παντοιοτρόπως μᾶς καλεῖ εἰς μετάνοιαν. Ἡ ἀνθρωπότης ὑφίσταται κατά καιρούς φοβερές Πληγές-δοκιμασίες, ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν μας, ἀλλά, δυστυχῶς, κωφεύουμε στίς προσκλήσεις αὐτές τῆς ἀγάπης Του καί δέν μετα-νοοῦμεν.

Ὁ Φιλάνθρωπος  Θεός,  ὅμως, μακροθυμεῖ καί περιμένει τήν ἐπιστροφήν ὅλων, ἐκείνων, πού ἀπομακρύνονται καί συνεχίζουν

νά ζοῦν  μακράν ἀπό τήν Πηγήν τῆς Ζωῆς, «ἐν τόπῳ ἐρήμῳ καί ἀβάτῳ καί ἀνύδρῳ».

Στήν Ἀποκάλυψι ὁ Ἰωάννης ἀναφέρει ὅτι «οἱ ὑπόλοιποι ἀπό τούς ἀνθρώπους, πού δέν σκοτώθηκαν ἀπό τίς Πληγές, ἀπό τίς

Δοκιμασίες αὐτές, δέν μετενόησαν ἀπό τά ἔργα τῶν χεριῶν τους, ὥστε νά παύσουν νά προσκυνοῦν τά δαιμόνια, τά εἴδωλα τά χρυσᾶ καί τά ἀργυρᾶ καί τά χάλκινα, τά πέτρινα καί τά ξύλινα , τά ὁποῖα οὔτε νά  βλέπουν μποροῦν οὔτε νά ἀκούουν οὔτε νά περιπατοῦν. Οὕτε μετενόησαν ἀπό τούς φόνους τους οὔτε ἀπό τίς μαγεῖες τους οὔτε ἀπό τήν πορνεία τους οὔτε ἀπό τίς κλοπές τους» (Ἀποκ. θ΄ 20-21).

Παραμένουν ἀμετανόητοι, δειλοί, ἄπιστοι, βδελυροί, βρωμιάρηδες,  φονιάδες, πόρνοι, μάγοι, εἰδωλολάτρες, καί ὅλοι οἱ ψεῦστες. Δέν μετανοοῦν, μολονότι γνωρίζουν τό φρικτό τέλος τους. Διότι ὁ  Μακρόθυμος, ἀλλά Δικαιοκρίτης Κύριος ἀποκαλύπτει ὅτι ἡ θέσις ὅλων αὐτῶν θά εἶναι εἰς τήν λίμνην, πού καίγεται μέ φωτιά καί θειάφι, πού σημαίνει ὅτι τό τέλος τους θά εἶναι ὁ δεύτερος θάνατος, ὁ αἰώνιος θάνατος» (παρβλ. Ἀποκ. κα΄ 8).

Εἶναι ὅμως ἀλήθεια ὅτι παρά τήν πώρωσι καί ἀναλγησία μας, ὁ Θεός , ὡς Φιλάνθρωπος καί Οἰκτίρμων, μακροθυμεῖ. «Ἵσταται ἐπί τήν θύραν καί κρούει...» (Ἀποκ. γ΄ 20). Κρούει τήν θύραν καί περιμένει τήν ἐπιστροφή τῶν πεπλανημένων, διότι «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄Τιμόθ. β΄4).

Δι’ αὐτόν ἀκριβῶς τό λόγο καί ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει  πρότυπα ἁγίας ζωῆς, πρός μίμησιν. Μετά τήν προβολήν εἰς προσκύνησιν τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ καί τήν μελέτην τῆς Θυσίας τοῦ Κυρίου μας Ἱησοῦ Χριστοῦ, διά τῆς ὁποίας μᾶς καλεῖ νά μετανοήσουμε καί νά ἀκολουθήσωμε τά ματωμένα Χνάρια τοῦ Χριστοῦ, νά ἐγκολπωθοῦμε τό Εὐαγγέλιον τῆς ἀγάπης Του, καί μέ πνεῦμα αὐταπαρνήσεως καί αὐτοθυσίας νά κάνουμε «πρᾶξι» τήν

«Καινήν Ἐντολήν», δηλαδή νά ἀφήσουμε τίς πονηριές μας καί νά ἀγαπήσουμε ὁ ἕνα τόν ἄλλον, ὅπως ὁ Χριστός μᾶς ἀγάπησε, μέχρι Σταυροῦ καί Θανάτου, τήν Δ΄ Κυριακή τῶν νηστειῶν προβάλλει πρός μίμησιν τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Σιναῒτην, τόν συγγραφέα «τῆς Κλίμακος τῶν ἀρετῶν».

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης γεννήθηκε γύρω στό ἔτος 528. Ἀπό τήν τρυφερή του ἀκόμη ἡλικία πίστεψε στό Χριστό καί ἀγάπησε τήν πνευματική ζωή. Σπούδασε τήν ἐγκύκλιον σοφίαν. Σέ ἡλικία δέκα ἕξι ἐτῶν ἀνεχώρησε ἀπό τόν κόσμον, μετέβη στό ὄρος Σινᾶ. Προσέφερε τόν ἑαυτόν του στόν Χριστόν. Πέθανε γιά τόν κόσμον καί τά κοσμικά καί ἔγινε μοναχός. Συνειδητοποίησε ν ὅτι τά γήϊνα ὅλα εἶναι φθαρτά, «πάντα σκιᾶς ἀσθενέστερα καί ὀνείρων ἀπατηλότερα», τά πάντα ματαιότης. Διάλεξε τήν ἀσκητική ζωή, καί μέ ἄκρα ταπείνωσι ὑπετάγη εἰς ἕνα Ἅγιον Γέροντα Πνευματικόν, τόν π. Μαρτύριον, ἀπό τό ὁποῖον καί ἐδιδάχθη τήν πνευματικήν ζωήν καί τήν ἄσκησιν καί ὑπηρέτησε τόν Πνευματικόν του π. Μαρτύριον ἐπί δέκαεννέα χρόνια. Διακρίθηκε γιά τήν προκοπή τους σέ ὅλες τίς χριστιανικές ἀρετές, Καί μετά τήν Κοίμησιν τοῦ Γέροντός του ἀνεχώρησε εἰς ἔρημον τόπον, πού λεγόταν Θολᾶς. Στήν ἔρημον αὐτή  ἔζησε τεσσαράκοντα ἔτη. Ἀγάπησε τήν τήν ἄσκησι καί τήν ἡσυχίαν. Γύμναζε τόν ἑαυτόν του εἰς εὐσέβειαν. Σταύρωσε τήν σάρκα σύν τοῖς παθήμασι καί ταῖς ἐπιθυμίαις. Διακρίθηκε ὡς ὑπόδειγμα ἁγίας ζωῆς. Σέ προκεχωρημένην ἡλικίαν ἐξελέγη Ἡγούμενος τῆς Μονῆς. Καί πρός τό τέλος τῆς ζωῆς του ἀνεχώτησε καί πάλιν εἰς τήν ἐρημίαν καί ἐκοιμήθη τό ἔτος 603. Ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν μνήμην του τίς 30 Μαρτίου, ἀλλά καί τήν Δ΄ Κυριακήν τῶν Νηστειῶν τόν προβάλλει ὡς πρότυπον ἁγίας ζωῆς.

Πράγματι ἀπό τό ὅρος Σινᾶ, ὁ Ἅγιος διαμηνύει εἰς τόν σύγχρονον  ἄνθρωπον, πού ζῆ «ἀσώτως», μακράν τοῦ Θεοῦ, τήν Ὁδόν τῆς ὄντως ζωῆς.

Ὑπῆρξε ζωντανό παράδειγμα ἐγκρατείας, τέλειας ἀγάπης στό Θεό καί τόν πλησίον. Παράδειγμα ἀναχωρήσεως ἀπό τό Κακόν καί τήν ἁμαρτίαν. Παράδειγμα ἁγνότητος, ἀσκήσεως καί πνευματικῆς τελειώσεως, ὅχι μόνον γιά τούς μοναχούς, ἀλλά καί γιἀ κάθε Χριστιανό.

Ὑποδεικνύει τήν Ὁδόν τῆς νεκρώσεως τῶν παθῶν.

Διδάσκει τό «τό εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» τό ζῆν «καθώς πρέπει ἁγίοις». Νά κάνουμε «πρᾶξι ζωῆς» τήν τέλεια ἀγάπη.

Διακηρύσσει, μέ τήν ἁγία του ζωή καί τό φωτισμένο λόγο του, ὅτι ἄν θέλῃ ὁ ἄνθρωπος, μπορεῖ νά καθαρίσῃ τόν ἑαυτόν του ἀπό παντός μολυσμοῦ σαρκός καί πνεύματος, μπορεῖ «νά ἐπιτελῇ ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ» (Β΄ Κορινθ. ζ΄ 1).

Διακηρύσσει ὅτι  ἄν θέλει ὁ ἄνθρωπος, μπορεῖ νά «σταυρώσῃ τήν σάρκα σύν τοῖς παθήμασι καί ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλάτ. ε΄24).
Διακηρύσσει, ὅτι ἄν θέλῃ, μπορεῖ νά καθαρίσῃ τήν ψυχή του ἀπό τήν πολλή λάσπη καί νά μετουσιώσῃ τή σάρκα σέ πνεῦμα. Μπορεῖ νά φθάσῃ στήν κορυφή τῆς τελειότητος. ἄν θελῃ, μπορεῖ «νά κρατήσῃ, ὅ ἔχῃ, ἵνα μηδείς λάβῃ τόν στέφανόν του» (πρβλ. Ἀποκ. γ΄ 11)

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης νικοῦσε συνεχῶς στόν ἀγῶνα του «ἐν Χριστῷ». Συνεπῶς καί κάθε ἕνας ἀπό μᾶς, ἄν θέλῃ, μπορεῖ , μέ τή Χάρι τοῦ Θεοῦ, νά νικῶμεν τό Κακόν καί τήν ἁμαρτίαν, καί νά ἀναβαίνουμε ἀπό γῆς πρός οὐρανόν, τήν Κλίμακα τῶν ἀρετῶν, νά ἀναβαίνουμε εἰς τήν κορυφήν, ὅπου μᾶς περιμένει ὁ Κύριος, «ἵνα λάβωμεν τόν τῆς δικαιοσύνης στέφανον, ὅν ἀποδώσει ὁ Κύριος, ὁ δίκαιος Κριτής, ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, πᾶσι τοῖς ἠγαπηκόσι τήν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ» (πρβλ. Β΄Κορινθ. δ΄ 8).

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναῒτης, ἔγραψε τήν πράγματι θαυμασίαν «Κλίμακα τῶν ἀρετῶν», ἡ ὁποία πραγματικά ἔγινε καθημερινή τροφή γιά τούς μοναχούς, γιά τούς ὁποίους καί γράφτηκε, ἀλλά μπορῶ νά πῶ ὅτι καί ὅλους τούς Χριστιανούς, μπορεῖ ἡ μελέτη αὐτή «τῆς Κλίμακος» νά τούς ἀποτρέψῃ ἀπό τήν ὁδόν «τῆς κακῆς ἀλλοιώσεως» καί νά τούς ὁδηγήσῃ καί νά τούς βοηθήσῃ νά ἀκολουθήσουν τήν  ὁδόν «τῆς καλῆς ἀλλοιώσεως», καί νά φθάσουν στήν ἀκρώρειαν τῶν χριστιανικῶν ἀρετῶν.

Ὁ Ἰωάννης παριστάνει τά στάδια τῆς πνευματικῆς τελειώσεως σέ τριάντα(30) κεφάλαια. Τό πρῶτον στάδιον τῆς πνευματικῆς ζωῆς ὄχι μόνον τοῦ Μοναχοῦ, ἀλλά, κατά τήν γνώμην μου, καί κάθε πιστοῦ εἶναι ἡ ἀποταγή,  «ἡ ξενιτεία», ἡ ἀναχώρησις ἀπό τό Κακό καί τήν ἁμαρτίαν, ἡ ἔξοδος ἀπό τήν Βαβυλῶνα .

Ὕστερα ὁ Ἅγιος περιγράφει τόν ἀγῶνα τῶν πιστῶν μεταξύ τῶν ἀρετῶν καί τῶν κακιῶν, πού συναντᾶμε στήν ἀνοδική μας πορεία (Περί ἀποταγῆς τοῦ ματαίου βίου, περί τῆς ἐν τῷ κόσμῳ λύπης, Περί ξενιτείας, περί ὑπακοῆς, μετανοίας, μνήμης θανάτου( κεφ. 1-6). Ἐν συνεχείᾳ ἀναφέρεται στό καθάρσιον, τό  χαροποιόν πένθος, τήν ἀοργησία καί πρᾳότητα, μνησικακία, καταλαλιά, τήν πολυλογία καί σιωπή καί τά τοιαῦτα( κεφ. 7-26).

Στά τελευταία κεφάλαια περιγράφει τήν τελείωσι διά τῆς ἱερᾶς σώματος καί ψυχῆς ἡσυχίας, περί τῆς μητρός τῶν ἀρετῶν Προσευχῆς, περί ἀπαθείας καί τελειότητος καί τελειώνει μέ τόν σύνδεσμον τῆς ἐναρέτου Τριάδος ἐν ἀρεταῖς πίστεως ἐλπίδος καί ἀγάπης, ὅτι ὁ Θεός ἀγάπη ἐστι. Καί ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καί ὁ Θεός ἐν αὐτῷ».  Στήν κορυφή τῆς Κλίμακος τοποθετεῖ τήν ἀγάπην , τόν Χριστόν, ὁποῖος περιμένει τήν ἐπιστροφήν μας καί εἶναι ἕτοιμος νά στεφανώσῃ μέ τόν τῆς δικαιοσύνης στέφανον.

 Εἴθε νά ἀξιωθοῦμε πάντες, νά λάβωμεν τόν στέφανον τῆς δόξης

Καί νά σταθοῦμε κοντά στό Θεό καί νά Τόν ὑμνοῦμε αἰωνίως μετά τῶν Ἀγγέλων καί πάντων τῶν ἁγίων. ’Αμήν.