ΥΠΕΡ ΠΑΝΤΑ Η ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

ΤΟ ΣΩΜΑ ΕΙΝΑΙ ΦΘΑΡΤΟ,

Η ΨΥΧΗ ΕΙΝ’ ΑΘΑΝΑΤΗ.

«Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδίσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ; Ἤ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;». 

Ὁ Πάνσοφος Δημιουργός ἔπλασε τόν ἄνθρωπον, «χοῦν λαβών ἀπό τῆς γῆς καί ἐνεφύσησεν εἰς τό πρόσωπον αὐτοῦ «πνοήν ζωῆς καί ἐγένετο ὁ ἄνθρωπος εἰς ψυχήν ζῶσαν»(Γενέσ. β΄7). Ἀποτελεῖται, λοιπόν, ὁ ἄνθρωπος, ἀπό σῶμα καί ψυχή. Τό σῶμα εἶναι φθαρτό, θνητό καί ἡ ψυχή εἶναι ἄφθαρτη, ἀθάνατη.

Κάθε ἄνθρωπος, λοιπόν, ὀφείλει νά φροντίζει καί νά θάλπῃ τό  φθαρτόν σῶμα, ὡς ναόν τῆς ἀθάνατης ψυχῆς του, ἀλλά πολύ περισσότερον ὀφείλει νά φροντίζει τήν ἀθάνατη ψυχή του.

Δυστυχῶς ὅμως παρατηροῦμε ὅτι συμβαίνει τό ἀντίθετον. Καί δέν εἶναι ὑπερβολή, ἄν ποῦμε, ὅτι στή σχιζοφρενική μας ἐποχή, οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι φροντίζουν γιά τό σῶμα καί τά σωματικά, τά γήϊνα, τά ἀνάξια λόγου πράγματα, πού εἶναι «σκιᾶς ἀσθενέστερα καί ὀνείρων ἀπατηλότερα» καί παραμελοῦν ὅ,τι πολυτιμώτερον ἔχουν.Παραμελοῦν τήν ἀθάνατη ψυχή τους.

Ὁ Εὐαγγελιστής τῆς ἀγάπης παρατηρεῖ ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἀγαποῦν τόν κόσμον καί τά κοσμικά, τά γήϊνα. Καί μέ ἀγάπη, μᾶς προτρέπει «νά μή ἀγαπῶμεν τόν κόσμον μηδέ τά ἐν τῷ κόσμῳ» καί τονίζει ὅτι «ἐάν τις ἀγαπᾷ τόν κόσμον οὐκ ἔστιν ἡ ἀγάπη τοῦ πατρός ἐν αὐτῷ». «Διότι τό κάθε τί πού ὑπάρχει στόν κόσμο δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρά ἡ ἐπιθυμία τῆς σαρκός, ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν καί ἡ ἀλαζονεία τοῦ βίου, ἡ  ὑπερηφάνεια εἰς τά πλούτη, αὐτά δηλαδή τά ὁποία δέν προέρχονται ἀπό τόν Πατέρα, ἀλλά ἀπό τόν κόσμον. Καί τό σίγουρο εἶναι ὅτι ὁ κόσμος καί ἡ ἐπιθυμία του καί ὅλα τά κοσμικά παρέρχονται, ἐξαφανίζονται καί μαζί τους ἐξαφανίζονται καί ὅσοι ἀγαποῦν τόν κόσμον καί τά κοσμικά. Δέν φροντίζουν τήν ἀθάνατη ψυχή τους. Ἐνῶ ἐκεῖνος, πού κάνει τό Θέλημα τοῦ Θεοῦ μένει εἰς τόν αἰῶνα»(πρβλ. Α΄ Ἰωάν. β΄ 15-17).

Ὁ ἀνδρῶν ἁπάντων σοφώτατος Σωκράτης  ξεχώριζε πάντοτε τίς κοσμικές ἀπολαύσεις καί τά πράγματα τοῦ κόσμου, ἀπό τά πνευματικά, καί ἔστρεφε τήν προσοχή τῶν μαθητῶν του στά πνευματικά καί στήν καλλιέργεια τῆς ἀρετῆς. Καί τόνιζε πάντοτε ὅτι πάνω ἀπό ὅλα εἶναι ἡ φροντίδα, γιά τήν τελείωσι τῆς ψυχῆς καί ἔλεγε ὅτι:

«Ὑπέρ πάντα ἡ ἐπιμέλεια καί ἡ τελείωσις τῆς ψυχῆς. Ἔστι ψυχή παντάπασιν(ὁλοτελῶς) ἀθάνατος καί ἀνώλεθρος» (πρβλ. καί Πλάτωνος, Φαίδων 243^ε-247c κ.  ἄ.).

Ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ ὁποῖος εἶχε σπουδάσει καί στήν Ἀθήνα, εἰς τήν ὁμιλία του εἰς τό· «Πρόσεχε σεαυτῷ» (Migne P.G. 31, 198 ἑξ.), γνωρίζει καλά τό «εὐόλισθον, τό ὁλισθηρόν τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως», μᾶς προτρέπει νά προσέχουμε στόν ἑαυτόν μας. Μᾶς συμβουλεύει νά κοιτάζουμε μέ προσοχή τόν ἑαυτό μας ἀπό ὅλα τά μέρη. Νά ἔχουμε ἀκοίμητον τό ὄμμα τῆς ψυχῆς, νά προφυλάσσουμε τόν ἑαυτόν μας ἀπό κάθε κακόν. Διότι διαβαίνουμε μέσα ἀπό παγίδες πολλές(εἰς τό «Πρόσεχε σεαυτῷ»2.Μigne P.G.31,201). Καί συνεχίζει ὁ Ἅγιος τή σύστασί του στόν καθένα μας καί λέγει:  «Πρόσεχε, λοιπόν, στόν ἑαυτό σου μήτε τοῖς θνητοῖς ὡς ἀϊδίοις ἐναπομείνῃς, μήτε τῶν ἀϊδίων ὡς παρερχομένων καταφρονήσῃς. Τά θνητά δέν μένουν, παρέρχονται, εἶναι προσωρινά. Τά αἰώνια μένουν,  δέν παρέρχονται και κανείς δέν πρέπει  νά τά καταφρονῇ. Καί ἰδιαιτέρως  μᾶς συνιστᾶ ὁ Μέγας Βασίλειος καί λέγει: «Ὑπερόρα σαρκός, παρέρχεται γάρ· ἐπιμελοῦ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτου» (ἔνθ’ἀνωτ.3 σελ.204).

Ὁ Κύριος προστάσσει, ὡς πρωταρχική, τή φροντίδα, γιά τήν τελείωσι τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας, ἡ ὀποία εἶναι ὅ,τι πιό πολύτιμο ἔχουμε καί τῆς ὁποίας δέν ὐπάρχει ἀντάλλαγμα. Χρειάσθηκε νά Σταυρωθῇ ὀ Χριστός γιά νά σώσῃ τήν ψυχή μας. Ὅλος ὁ κόσμος, μέ τά ἀγαθά του, δέν ἀξίζουν τίποτε, μπροστά στήν ψυχή μας, πού εἶναι ἀθάνατος καί ἀνώλεθρος.

Ὁ Κύριος μᾶς ἀποτρέπει ἀπό τά γήϊνα καί φθαρτά καί στρέφει τήν προσοχή μας στά πνευματικά καί στήν ἐπιμέλεια τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας. Μᾶς καλεῖ νά τόν ἀκολουθήσουμε, μέ πνεῦμα αὐταπαρνήσεως καί  αὐτοθυσίας, φροντίζοντας πάνω ἀπό ὅλα τήν τελείωσι τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας καί λέγει: Ὅποιος ἀφιερώσῃ καί θυσιάσῃ τή ζωή του, γιά τήν ὁμολογία τῆς Πίστεως καί γιά τήν ὑπακοή του σέ Μένα καί τό Εὐαγγέλιόν μου, αὐτός θά σώσῃ τήν ψυχή του καί θά κερδίσῃ τήν αἰώνια μακαριότητα. Ὀφείλουμε νά ἔχουμε διαρκῶς τό βλέμμα μας στραμμένο στό Θεό. Ἡ σωτηρία τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας εἶναι τό «Πᾶν».

«Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδίσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ; Ἤ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;».

Δέν ὑπάρχει ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς μας. Χρειάσθηκε νά σταυρωθῇ ὁ Χριστός , γιά τή σωτηρία της.

Τά πάντα εἶναι σκιᾶς ἀσθενέστερα καί ὀνείρων ἀπατηλότερα. Μία ροπή καί ταῦτα πάντα θάνατος διαδέχεται, ἐνῶ ἡ ψυχή εἶναι ἀθάνατος καί ἀνώλεθρος.

ΤΡΟΜΕΡΟ καί συνταρακτικόν εἶναι τό ἐρώτημα τοῦ  Ἀποστόλου Παύλου, ὁ ὁποῖος λέγει ὅτι « ὁ Θεός  τοῦ ἰδίου Υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο, ἀλλ’ ὑπέρ ἡμῶν πάντων παρέδωκεν αὐτόν»(Ρωμ.η΄32), και ὄχι μόνον, ἀλλά ἐπέτρεψε καί νά σταυρωθῇ γιά τή σωτηρία τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας (πρβλ. Ἰωάν. γ΄ 15-16). Δέν λυπήθηκε τόν Μονογενῆ Του Υἱό, Τόν θυσίασε γιά τής σωτηρία τῆς ψυχῆς μας, Πῶς  ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας; (Ἑβρ. β΄ 3). Πῶς ἐμεῖς θά ξεφύγουμε ἀπό τή δικαία ὀργή τοῦ Θεοῦ, ἐάν δείξωμεν ἀμέλειαν διά μίαν τόσο μεγάλη σωτηρία; Πῶς θά σταθοῦμε μπροστά στό Θεό, ἐάν δέν φροντίζουμε γιά την τελείωσι τῆς ψυχῆς, ὑπέρ ἧς Χριστός ἀπέθανεν;