ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ (Λουκ.ιβ΄16-21) .1ον

Α΄

«Ὁρᾶτε καί φυλάσσεσθε ἀπό πάσης πλεονεξίας»

(Λουκ. ιβ΄ 15)

Ἡ πλεονεξία, τό πλέον ἔχειν τοῦ ὡρισμένου, τό νά   θέλῃ κανείς νά ἔχῃ  περισσότερα ἀπό ὅσα τοῦ χρειάζονται, περισσότερα ἀπό  ὅσα ἔχει ἀνάγκη, ἡ ἀπληστία, εἶναι τρομερό πάθος τῆς ψυχῆς. Εἶναι βοβερή ψυχαναγκαστική τάσις τῆς ψυχῆς, πού σπρώχνει τόν ἄνθρωπο στήν ἀπόκτησιν  ἀγαθῶν, πού δέν τοῦ ἀνήκουν. Τό πάθος  αὐτό τόν παρακινεῖ ὄχι ἁπλῶς νά μήν προσφέρῃ ἀπό τά δικά του, σέ κείνους πού ἔχουν ἀνάγκη, ἀλλά καί νά ἁρπάζει τά ξένα πράγματα, χρήματα ἤ κτήματα καί ὅ, τι ἄλλο. Εἷναι πάθος, πού δέν ἱκανοποιεῖται ποτέ, δέν χορταίνει. Δέν λέει ποτέ, φθάνει. Ὁ πλεονέκτης εἶναι φιλάργυρος, ἰδιοτελής καί φοβερά ἀπαιτητικός, ἐπιμόνως καί διαρκῶς ἀπαιτεῖ.

Δέν ἐννοεῖ τό βραχύ τῆς ζωῆς
καί τή ματαιότητα τῶν ἐγκοσμίων.
Δέν ἔχει πίστι καί δέν ἀναπαύεται στό Θεό.
Εἶναι ἀνασφαλής καί  ζῆ ἐν ἀγωνίᾳ.

Ὁ Προφήτης Δαβίδ λέγει ὅτι οἱ πλεονέκτες τρῶνε πικρό, ὀδυνηρό ψωμί, δέν ἀναπαύονται. Εὐθύς μόλις καθήσουν, σηκώνονται. Δέν χαίρονται τό θεῖον δῶρον τοῦ ὕπνου.

«Ἐγείρεσθαι μετά τό καθῆσθαι, οἱ ἐσθίοντες ἄρτον ὀδύνης, ὅταν (ὁ Κύριος) δῷ τοῖς ἀγαπητοῖς αὐτοῦ ὕπνον» (Ψαλμ. 126,2). 

Οἱ πιστοί εἶναι ἀμέριμνοι. Ἀναπαύονται, διότι πιστεύουν ὅτι ὁ Θεός ἐνδιαφέρεται γι’ αὐτούς καί τούς φροντίζει, καί χαίρονται τόν γλυκύν ὕπνον, πού τούς χαρίζει.

Ὁ Κύριος, ἡ ἐνσαρκωμένη ἀγάπη, βρέχει ἐπί δικαίους καί ἀδίκους καί ἀνατέλει τόν Ἥλιον αὐτοῦ ἐπί πονηρούς καί ἀγαθούς. Διέρχεται τήν ζωήν αὐτοῦ εὐεργετῶν καί ἰώμενος πᾶσαν νόσον καί πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ, τύπος καί ὑπογραμμός γενόμενος σέ ὅλους ἐμᾶς καί μᾶς καλεῖ νά ἀκολουθήσουμε τά ματωμένα Χνάρια Του. Μᾶς ἀποτρέπει ἀπό τό πάθος τῆς πλεονεξίας: Ὁρᾶτε καί φυλάσσεσθε ἀπό πάσης πλεονεξίας, ὅτι οὐκ ἐν τῷ περισσεύειν τινί ἡ ζωή αὐτοῦ ἐστιν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐτοῦ» (Λουκ. ιβ΄ 15).

Καί μᾶς προτρέπει καί λέγει: «Μή θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυρούς ἐπί τῆς γῆς...Θησαυρίζετε δέ ὑμῖν  θησαυρούς ἐν οὐρανῷ...Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρός ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καί ἡ καρδία ὑμῶν» (Ματθ. στ΄ 19-21). Εἶναι ἀνοησία νά σωρεύει κανείς πλοῦτο, γιά τόν ἑαυτό τους στή γῆ. Τά ἀγαθά εἶναι τοῦ Θεοῦ καί τά προσφέρει σέ μᾶς, γιά νά τά διαχειριζόμαστε, ὡς καλοί Οἰκονόμοι, σάν καλοί διαχειριστές, νά τά μοιράζουμε σέ αὐτούς, πού τα ἔχουν ἀνάγκη. Τίποτε δέν εἶναι δικό μας. Καί τίποτε δέν παίρνουμε μαζί μας φεύγοντας ἀπό ἐδῶ.

Γυμνός ἐξέρχεται ἀπό τήν κοιλία τῆς μητρός του ὁ ἄνθρωπος καί γυμνός ἐπιστρέφει στή γῆ. Κανείς δέν μπορεῖ νά προσθέσῃ στή διάρκεια τῆς ζωῆς του στή γῆ οὔτε ἕνα δευτερόλεπτο, ἀκόμη καί ἄν προσφέρει ὅλο του τό βιός. Ἡ πλεονεξία δέν μᾶς προσφέρει ἀπολύτως τίποτε. Διότι  τί σημασία ἔχει ἄν ὁ ἕνας φτύνει αἷμα σέ πήλινο πιάτο, καί ἄν  ὁ ἄλλος φτύνει αἷμα σέ χρυσό; Ἥ τί σημασία ἔχει ἄν ὁ ἕνας χορταίνει τήν πεῖνα του μέ φακές χωρίς λάδι καί ὁ ἄλλος χορταίνει τήν πεῖνα του μέ χαβιάρι;

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς συνιστᾶ νά γίνουμε «μιμητές τοῦ Χριστοῦ, νά περιπατοῦμε ἐν ἀγάπῃ, καθώς καί ὁ

 Χριστός, νά προσφέρουμε τόν ἑαυτό μας στό Θεό, γιά τούς ἄλλους, ὅπως ὁ Χριστός, εἰς ὀσμήν εὐωδίας. Πορνεία δέ  καί  ἀκαθαρσία ἤ πλεονεξία μηδέ ὀνομαζέσθω ἐν ὑμῖν, καθώς πρέπει ἁγίοις» (Ἐφεσ. ε΄ 1-3).

Καί συνεχίζει ὁ Παῦλος: «Νεκρώσατε τά μέλη ὑμῶν τά ἐπί τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καί τήν πλεονεξίαν ἥτις ἐστίν εἰδωλολατρία, δι’ ἧς ἔρχεται ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ ἐπί τούς υἱούς τῆς ἀπειθείας» (Κολοσ. γ΄ 5-6). Καί τονίζει ὅτι «Πᾶς πλεονέκτης, ὅς ἐστιν εἰδωλολάτρης, οὐκ ἔχει κληρονομίαν ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Χριστοῦ καί Θεοῦ»(Ἐφεσ. ε΄ 5).

Ἡ πλεονεξία εἶναι πράγματι εἰδωλολατρία καί ὁ πλεονέκτης εἶναι εἰδωλολάτρης, διότι κυριεύεται ἀπό τό πάθος καί γίνεται καταχραστής τῶν ἀγαθῶν τοῦ Θεοῦ. Γίνεται ἄδικος, κλέφτης καί λῃστής, προκειμένου νά ἱκανοποιήσῃ τό πάθος του καί τό ὁποῖον δέν ἱκανοποιεῖται ποτέ. Δέν χορταίνει. Ὑψώνει σέ Θεότητα καί λατρεύει τήν Ὕλην.

Ἐμπήγεται εἰς «ἰλύν βυθοῦ», ἀνοίγει τήν ψυχή του στό Διάβολο. Ὁ Ἰούδας κυριεύεται ἀπό τό πάθος τῆς πλεονεξίας, τῆς φιλαργυρίας καί ἔτσι εἰσέρχεται ὁ Σατανᾶς εἰς τήν καρδίαν του καί προδίδει τόν Διδάσκαλόν του «ἀντί τριάκοντα ἀργυρίων» καί ὁδηγεῖται ἀπό τό Σατανᾶ στό φρικτό θάνατο.

       Ἰούδα, φιλήματι τόν Υἱόν τοῦ ἀνθρώπου παραδίδως;

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέγει ὅτι ὁ πλεονέκτης «οὐ τό τά ἀλλότρια ἁρπάζειν μόνον, ἀλλά καί τό τῶν ἑαυτοῦ μή μεταδιδόναι ἑτέροις, καί τοῦτο ἁρπαγή καί πλεονεξία καί ἀποστέρησίς ἐστι»( Λόγος εἰς τόν πτωχόν Λάζαρον).Καί στήν Α΄  ὁμιλ. Περί μετανοίας λέγει ὅτι «πλεονεξία εἶναι τό ἐφίεσθαι τῶν ἀλλοτρίων», τό νά ἐπιθυμῇς, τό νά ποθῇς τά ξένα ἀγαθά. Καί ὁ Μέγας Βασίλειος, στήν ὁμιλία του εἰς τό «καθελῶ μου τάς ἀποθήκας» λέγει: «Πλεονεξίας εἶδος τό χαλεπώτατον, μηδέ τῶν φθειρομένων μεταδιδόναι τοῖς ἐνδεέσι» (ΒΕΠΕΣ 54,64,19-20).

Ὁ δίκαιος ἄνθρωπος εἶναι γενναιόδωρος, κάμνει ἐλεημοσύνες χωρίς νά περιμένει ἀνταπόδοσιν. Ἀποδεικνύει τήν ἀγάπη του στό Θεό στήν «πρᾶξι», εἶναι καλός Οἰκονόμος τῶν ἀγαθῶν τοῦ Θεοῦ.

Ὅταν κάποτε κάποιος εἶπε  στόν Κύριον· Διδάσκαλε, θά σέ ἀκολουθήσω ὅπου κι’ ἄν πᾶς. Ὁ Κύριος τοῦ ἀποκρίθηκε: «Αἱ ἀλώπεκες φωλεούς ἔχουσι καί τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις, ὁ δέ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔχει ποῦ τήν κεφαλήν κλίνῃ»( Ματθ. η΄ 20. Λουκ. θ΄ 57-58). Ἐδῶ ἐξαίρεται ἡ πτωχεία τοῦ Κυρίου, γιά νά καταλάβουμε ὅλοι ὅτι εἴμαστε προσωρινοί, διαβάτες ἐδῶ καί ὀφείλουμε νά εἴμαστε καλοί οἰκονόμοι τῶν ἀγαθῶν τοῦ Θεοῦ, διότι θά δώσουμε Λόγο κατά τήν Ἡμέρα τῆς Κρίσεως.

Ὁ Δαβίδ λέγει ὅτι ὁ δίκαιος ἄνθρωπος «ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν· ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τόν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος καί θά ὑψωθῇ σέ μέγα ὕψος δόξης» (Ψαλμ. 111,9).

Ἀντίθετα ὁ ἁμαρτωλός, ὁ πλεονέκτης θά καταστραφῇ  ἀπό τό καταλυτικό ἄγχος  γιά τήν ἀπόκτησι περισσοτέρων ὑλικῶν ἀγαθῶν καί θά φύγῃ  ἀπό αὐτήν ἐδῶ τήν παροικία γυμνός, πεινασμένος καί ἐν ἀγωνίᾳ.

Ἡ πλεονεξία εἶναι ἀδικία κατά τοῦ πλησίον καί κατά τῆς Κοινωνίας καί ἐδραιώνει τήν Κοινωνικήν Ἀδικίαν. Ὁ Κύριος ἐνσαρκώνει καί διδάσκει τήν Ἀγάπην καί μᾶς καλεῖ νά ἐγκολπωθοῦμε τό Εὐαγγέλιον τῆς Ἀγάπης Του καί νά τό κάνουμε «πρᾶξι», γιά νά ζήσουμε καλά ἐμεῖς καί τά παιδιά μας καί νά κληρονομήσουμε καί τήν αἰώνιον ζωήν στή Βασιλεία του.

Γιά νά κατανοήσουμε ὅτι τό πάθος τῆς πλεονεξίας εἶναι ἡ ρίζα ὅλων τῶν κακῶν καί  φέρει στήν ψυχή μας τόν αἰώνιον θάνατο, διά τῆς παραβολῆς τοῦ ἄφρονος πλουσίου, μᾶς ἀποτρέπει ἀπό τό ὀλέθριο αὐτό πάθος καί μᾶς διδάσκει νά εἴμαστε καλοί Οἰκονόμοι τῶν ἀγαθῶν τοῦ Θεοῦ. Νά τά προσφέρουμε σ’ αὐτούς πού ἔχουν ἀνάγκη καί ἔτσι νά θησαυρίζουμε ἐν οὐρανῷ, νά πλουτοῦμε εἰς Θεόν. Στήν ἑπόμενη Ἀνάρτησι θά ἀναλύσουμε, σύν Θεῷ, τήν παραβολήν τοῦ ἄφρονος πλουσίου.