ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ(Ἰωάν. ιζ΄1-13)

(Ἰωάν. ιζ΄ 1-13).

Τί εἶναι ἡ αἰώνιος ζωή καί πῶς ἀποκτᾶται;

«Ταῦτα ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς, καί ἐπῆρε τούς ὀφθαλμούς αὐτοῦ εἰς τόν οὐρανόν καί εἶπε·

Πάτερ, ἐλήλυθεν ἡ ὥρα· δόξασόν σου τόν υἱόν, ἵνα καί ὁ υἱός σου δοξάσῃ σε, καθώς ἔδωκας αὐτῷ ἐξουσίαν πάσης  σαρκός, ἵνα πᾶν ὅ δέδωκας αὐτῷ δώσῃ  αὐτοῖς ζωήν αἰώνιον.

Αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα  γινώσκωσί σε τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν καί ὅν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν» (Ἰωάν. ιζ΄ 1-3).

Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, τέλειος Θεός, εὐδοκίᾳ τοῦ πατρός καί συνεργίᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γίνεται καί τέλειος ἄνθρωπος, ἀπό ἄπειρη, γιά τά πλάσματά Του, ἀγάπη. Σκοπός τῆς ἐλεύσεώς Του, ἡ σωτηρία μας.

Τό κοσμοσωτήριον ἔργον Του ὁλοκληρώνεται, πραγματοποιεῖται μέ τή Σταυρική Του θυσία καί τήν Ἀνάστασίν Του.

Πρό τοῦ Πάθους Του, ὁ Θεάνθρωπος, ὑπέδειξε σέ ὅλους μας, ὅτι ὅλες τίς ὧρες τῆς ζωῆς μας καί κυρίως τίς δύσκολες ὧρες, ἡ μόνη μας καταφυγή, ἡ μόνη μας ἐλπίδα, τό Φρούριόν μας, τό μόνον ἀσφαλές καταφύγιον, εἶναι μόνον ὁ ἀληθινός Θεός.

Μᾶς διδάσκει νά σηκώνουμε τό βλέμμα καί τήν ψυχή μας πρός τόν οὐράνιον Πατέρα, μέ τό προσωπικό Του παράδειγμα. Πρό τοῦ πάθους Του, ὕψωσε τούς ὀφθαλμούς εἰς τόν Οὐρανόν, πρός τόν θρόνον τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἄρσις τῶν ὀφθαλμῶν εἰς τόν οὐρανόν, κατά τήν προσευχήν, εἶναι φυσική προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά ξεφύγῃ ἀπό τά γήϊνα, νά κόψῃ τά δεσμά μέ τήν Ὕλη καί νά προσηλωθῇ εἰς τήν θεωρίαν τοῦ Θεοῦ, νά ἐπικοινωνήσῃ καί νά συνομιλήσῃ μέ τόν Οὐράνιον πατέρα. Καί αὐτή ἡ ὐπόδειξις τοῦ Κυρίου ἔγινε «βίωμα» τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας. Καί εἶναι ἔκτοτε πρόσκλησις τῶν πιστῶν πρός προσευχήν τό· «ἄνω σχῶμεν τάς καρδίας». Ἄνω πρός τόν Οὐρανόν, πρός τόν πάντων Ἐπέκεινα. Εἶναι προτροπή πρός ὅλους, νά τά ἀφήνουμε ὅλα καί νά καταφεύγουμε στόν μόνον ἀληθινόν Θεόν καί Πατέρα.

Στήν Ἀρχιερατική Του Προσευχή ὁ Κύριος προσεύχεται γιά τόν ἑαυτόν Του, γιά τούς Ἀποστόλους Του καί «περί τῶν πιστευόντων δια τοῦ λόγου αὐτῶν εἰς Αὐτόν» (Ἰωάν. ιζ΄ 21), δηλ. γιά ὅλους ἐκείνους, πού θά πιστέψουν σ’ Αὐτον, μέχρι τῆς Συντελείας τοῦ αἰῶνος. Καί μᾶς ὁδηγεῖ εἰς Θεογνωσίαν. Λίγες ὧρες πρό τοῦ Πάθους Του, τό ὁποῖον θεωρεῖ «δόξαν Του», σηκώνει τά μάτια Του πρός τόν Οὐρανόν, πρός τόν Πατέρα, καί λέγει: «Πατέρα μου, ἔφθασε ἡ ὥρα, τήν ὁποίαν ὥρισε ἡ σοφία Σου, πανάγιε, γιά νά θυσιασθῶ, γιά τή σωτηρίαν τοῦ κόσμου. Δέξου τή Θυσία μου καί δόξασε τόν Υἱόν Σου καί κατά τήν ἀνθρωπίνην φύσιν αὐτοῦ, γιά νά σέ δοξάσῃ καί ὁ Υἱός Σου, διά τῆς ἀπολυτρώσεως καί σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων, πού θά πραγματοποιηθῇ μέ τή σταυρική Του Θυσία, διά τῆς ὁποίας θά ἔλθῃ σέ τέλειον πέρας τό κοσμοσωτήριον ἔργον Του, σύμφωνα μέ τήν ἐξουσίαν, πού Τοῦ ἔδωκες ἐπί ὅλων τῶν ἀνθρώπων, γιά νά δώσῃ  ζωήν αἰώνιον στόν καθένα ἀπό ἐκείνους πού τοῦ ἔδωκες καί πού ἐπίστευσαν εἰς Αὐτόν.

Τονίζει στό σημεῖον αὐτό ὁ Κύριος ὅτι Σταυρώθηκε «ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς Αὐτόν μή ἀπόληται,  ἀλλ’ ἔχῃ ζωήν αἰώνιον» (Ἰωάν. γ΄ 15-16).

Καθορίζει δέ ὁ Κύριος τί εἶναι αἰώνιος ζωή καί πῶς ἀποκτᾶται καί λέγει: «Αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσί Σε τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν καί ὅν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν» (Ἰωάν. ιζ΄ 3).

Θεογνωσία εἶναι ἡ γνῶσις τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἐντολῶν Του και ἡ συμμόρφωσις τῶν πιστῶν πρός αὐτάς. Ὁ Χριστός μᾶς ὁδηγεῖ πρός τόν Θεόν, μᾶς γνωρίζει τόν Θεόν καί τό Θέλημά Του. Ἡ μόνη Ὁδός, ἡ ὁποία μᾶς φέρει σέ σχέσι κοινωνία καί ἕνωσι μέ τόν Θεόν, εἶναι ὀ Χριστός, ὁ ὁποῖος λέγει: «Ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» Καί τονίζει: «Πάντα μοι παρεδόθη ὑπό τοῦ Πατρός μου· καί οὐδείς ἐπιγινώσκει τόν υἱόν εἰ μή ὁ Πατήρ, οὐδέ τόν Πατέρα τις ἐπιγινώσκει εἰ μή ὁ  υἱός καί ᾧ ἐάν βούληται ὁ υἱός ἀποκαλύψαι» (Ματθ. ια΄ 27).

Στήν πρό τοῦ Πάθους προσευχή Του ὁ Κύριος, μᾶς ἀποκαλύπτει ὅτι ἡ αἰώνιος ζωή εἶναι α)ἡ γνῶσις τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί πατρός καί β)  ἡ γνῶσις τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ὅν ὁ Θεός ἀπέστειλεν εἰς τόν κόσμον, «ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχει ζωήν αἰώνιον» (Ἰωάν. γ΄ 15-16).

Τί σημαίνει ὅμως  ἐδῶ τό ρῆμα «γινώσκω»; Σημαίνει ἀσφαλῶς, πιστεύω καί λατρεύω τόν Πατέρα, τόν Υἱόν καί τό ἅγιον Πνεῦμα, τόν Ἕνα καί μόνον ἀληθινόν Θεόν. Γι’ αὐτό καί λέγει ὅτι ἡ αἰώνιος ζωή εἶναι, ἵνα γινώσκωσι Σέ τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν καί ὅν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν.

Λαχτάρα τῆς ψυχῆς μας εἶναι ἡ ἀναζήτησις καί ἡ γνῶσις τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Ὑπάρχει ἔμφυτον τό ἱερόν, μέσα στά ἐσώτατα βάθη τῆς ψυχῆς μας. Εἶναι τό Θεῖον ἐμφύσημα, τό ὁποῖον φέρει τόν ἄνθρωπον πρός τόν Θεόν, στόν ὁποῖον καί βρίσκει ἀνάπαυσιν.

Ὁ Κύριος λέγει ὅτι «Οὐδείς δύναται ἐλθεῖν πρός με, ἐάν μή ὁ πατήρ ὁ πέμψας με  ἑλκύσῃ αὐτόν»(Ἰωάν. στ΄44). Καί πραγματικά ὁ  Θεός-πατήρ, «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α΄Τιμόθ. β΄ 4). Καί πρῶτος ἐξ ἀπείρου ἀγάπης, ἀποκαλύπτει, καί γνωρίζει τόν ἑαυτόν Του σέ μᾶς κατά τό «δυνατόν γνωσθῆναι». 

Γνωρίζει δέ σέ μας καί τόν Υἱόν Του τόν Μονογενῆ, «ὅν ἀπέστειλεν εἰς τόν κόσμον» καί συνιστᾶ πίστιν καί ὑπακοήν εἰς Αὐτον καί λέγει: «Οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούεται» (Ματθ. ιζ΄ 5). Καί ὁ Κύριος διακηρύσσει ὅτι τόν «Θεόν οὐδείς ἑώρακε πώποτε· ὁ Μονογενής Υἱός ὁ ὤν εἰς τόν κόλπον τοῦ Πατρός τοῦ πατρός, ἐκεῖνος ἐξηγήσατο» (Ἰωάν. α΄18). Γι’ αὐτόν ἀκριβῶς τό λόγο καί λέγει: «Ἐγώ εἰμι ἡ Ὁδός καί ἡ Ἀλήθεια  καί ἡ Ζωή· Οὐδείς ἔρχεται πρός τόν Πατέρα εἰ μή δι’ ἐμοῦ»(Ἰωάν. ιδ΄ 6).

Ὅταν ὁ Φίλιππος τοῦ εἶπε : «Κύριε δεῖξον ἡμῖν τόν πατέρα καί ἀρκεῖ ἡμῖν». Ἀμέσως ὁ Κύριος τοῦ ἀπήντησε καί τοῦ εἶπε: «Τοσοῦτον χρόνον μεθ’ ὑμῶν εἰμι, καί οὐκ ἔγνωκάς με, Φίλιππε; Ὁ ἑωρακώς ἐμέ ἑώρακε τόν πατέρα· καί πῶς σύ λέγεις, δεῖξον ἡμῖν τόν πατέρα; Οὐ πιστεύεις ὅτι ἐγώ ἐν τῷ πατρί καί ὁ πατήρ ἐν ἐμοί ἐστι; Τά ρήματα ἅ ἐγώ λαλῶ ὑμῖν, ἀπ’ ἐμαυτοῦ οὐ λαλῶ· ὁ δέ πατήρ  ὁ ἐν ἐμοί μένων αὐτός ποιεῖ τά ἔργα. Πιστεύετέ μοι ὅτι ἐγώ ἐν τῷ πατρί καί ὁ πατήρ ἐν ἐμοί· εἰ δέ μή, διά τά ἔργα αὐτά πιστεύετέ μοι» (Ἰωάν. ιδ΄ 8-11).

Γιά νά γνωρίσουμε τόν Πατέρα, ὁ Κύριος μᾶς καλεῖ κοντά Του καί μᾶς ἀποκαλύπτει καί μᾶς γνωρίζει, κατά τό δυνατόν γνωσθῆναι, τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ. Ἡ γνῶσις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ σημαίνει γνῶσιν τοῦ Ἑνός καί μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ, πού μᾶς χαρίζει τήν ζωήν τήν

αἰώνιον. Σημαίνει πίστιν καί ὑπακοήν στόν Κύριον. Γνῶσις σημαίνει ἐδῶ τήν συνειδητήν ἀποδοχήν τοῦ περιεχομένου τῆς ὀρθοδόξου πίστεως εἰς τόν Χριστόν. Σημαίνει συμμόρφωσιν τοῦ πιστοῦ στό Θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό ἀγαθόν καί εὐάρεστον καί τέλειον. Σημαίνει καθαρότητα καρδίας καί ἀδιαλείπτου ἐπικοινωνίας καί συνομιλίας μέ τόν οὐράνιον πατέρα, διά τῆς ὁποίας ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ τελείαν γνῶσιν τῆς ἠθικῆς ὑπάρξεως τοῦ Θεοῦ, διά τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ὁ Κύριος μᾶς καλεῖ κοντά Του, γιά μᾶς διδάξῃ καί νά μᾶς γνωρίσῃ τόν Πατέρα καί νά βροῦμε ἀνάπαυσιν στήν ψυχή μας. Λέγει: «Δεῦτε πρός με πάντες...».

 «Ἐλᾶτε σέ μένα ὅλοι ἐσεῖς, πού εἶσθε κουρασμένοι καί φορτωμένοι, καί ἐγώ θά σᾶς δώσω ἀνάπαυσιν.  Σηκῶστε πάνω σας τόν ζυγόν τῆς ὑποταγῆς σέ Μένα καί στή διδασκαλία μου καί μάθετε ἀπό ἐμέ, ὅτι εἶμαι πρᾷος καί ταπεινός στήν  καρδιά καί θά βρῆτε σίγουρα ἀνάπαυσιν καί εἰρήνην εἰς τάς ψυχάς σας. Διότι ὁ ζυγός τῆς ὑπακοῆς πρός ἐμέ εἶναι μαλακός, ἁπαλός καί ὠφέλιμος καί τό φορτίον τοῦ Χρέους, πού καλεῖται ὁ καθένας νά σηκώσῃ εἶναι ἐλαφρόν» (Ματθ. ια΄ 28-30).

Ἀποκαλύπτει ὁ Κύριος στούς Μαθητάς Του Πῶς θά λάβῃ τελείαν καί σαφῆ γνῶσιν τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Περιγράφει ὁ Κύριος πῶς ἡ γνῶσις αὐτή μπορεῖ νά ἀποκαλυφθῇ στούς Μαθητάς Του. Αὐτό δέ εἶναι ἔργον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού καθιστᾶ  ὅλους ἡμᾶς κατοικητήριον τοῦ Πατρός, τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Στήν Ἀποκάλυψιν τοῦ Ἰωάννου ὁ Κύριος λέγει: «Ἰδού ἕστηκα ἐπί τήν θύραν καί κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξῃ τήν θύραν, εἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ’αὐτοῦ καί αὐτός μετ’ ἐμοῦ»(Ἀποκ. γ΄ 20). Ἀκούω τή φωνή τοῦ Χριστοῦ σημαίνει πιστεύω στό Χριστό, ἀποδέχομαι ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, γνωρίζω ὅτι Αὐτός εἶναι ὀ Λυτρωτής τοῦ κόσμου, τοῦ ἀνοίγω τήν καρδιά μου καί Τόν λατρεύω «ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ». Ἕτσι, μέ τή Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γίνεται ἠ ψυχή μου κατοικητήριον καί Θρόνος Θεοῦ.

Περιγράφων ὁ Κύριος τόν τρόπον αὐτόν τῆς τελείας  γνώσεως τοῦ Θεοῦ, τονίζει, πρός ἀποφυγήν πάσης παρερμηνείας, ὅτι Ὁδός τῆς ἀληθοῦς Θεογνωσίας εἶναι ἡ γνήσια ἀγάπη, ἀπόδειξις τῆς ὁποίας εἶναι ἡ τήρησις τῶν Ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, καί λέγει:

«Ὁ ἔχων τάς Ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με·  ὁ δέ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπό τοῦ πατρός μου, καί ἐγώ ἀγαπήσω αὐτόν καί ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν. Λέγει σ’ αὐτόν ὁ Ἰούδας, ὄχι ὁ Ἰσκαριώτης· Κύριε, τί συμβαίνει, ὥστε στό μέλλον νά ἐμφανίζῃς τόν ἑαυτόν σου σέ μᾶς καί ὄχι στόν κόσμον; Τότε ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς καί τοῦ εἶπε: «ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τόν λόγον μου τηρήσει, καί ὀ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καί πρός αὐτόν ἐλευσόμεθα καί μονήν παρ’ αὐτῷ ποιήσομεν»( Ἱωάν. ιδ΄ 21-23).

Δέν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι κάθε συνετός ἄνθρωπος ἀναζητεῖ τό Θεό καί κατακαίεται ἀπό τή λαχτάρα νά γνωρίσῃ τόν ἕναν καί μόνον ἀληθινόν Θεόν καί ὅν ἀπέστειλεν Ἰησοῦ Χριστόν.

Γεννᾶται ὅμως,  εὔλογον τό  ἐρώτημα: Ἀκολουθοῦμε τήν μόνην ὁδόν πρός ἀληθῆ Θεογνωσίαν; Καί ἡ μόνη Ὁδός εἶναι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ ὁποῖος μᾶς περιγράφει τόν τρόπον, τό Πῶς θά ἀποκτήσομεν τήν γνῶσιν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, τοῦ Κυρίου μας. Καί ὁ δρόμος πρός ἀληθινήν Θεογνωσίαν, πρός τήν αἰώνιον ζωήν εἶναι ἡ γνήσια ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί πρός τόν Πλησίον διά τόν Θεόν. Καί ἡ γνήσια αὐτή ἀγάπη ἀποδεικνύεται μέ τήν τήρησιν τῶν Ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου ζωῆς, γίνεται ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, μέ τή Χάρι τοῦ Ἁγ. Πνεύματος, κατοικητήριον καί Θρόνος Θεοῦ. Δι’  αὐτοῦ τοῦ τρόπου ἀποκτᾶ ὀ ἄνθρωπος τήν αἰώνιον ζωήν, τήν τελείαν γνῶσιν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί ἀξιώνεται τῆς Χαρᾶς, νά ἐμφανίζει σ’ αὐτόν τόν ἑαυτόν Του ὁ Χριστός καί νά γίνεται ἡ ψυχή του κατοικητήριον τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Εἴθε καί μεῖς νά ἀξιωθοῦμε, διά τῆς Πίστεως καί τῆς «ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ» λατρείας τοῦ Θεοῦ, διά τῆς τηρήσεως τῶν Ἐντολῶν, νά ἐμφανίσῃ τόν Ἑαυτόν Του καί σέ μᾶς ὁ Χριστός!

Εἴθε νά ἀξιωθοῦμε νά δεχθοῦμε τόν Θεόν στήν ψυχή καί τή ζωή μας καί ἀποκτήσουμε τήν γνῶσιν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί νά χαροῦμε τήν ἀδιατάρακτον διά θέας ἀπόλαυσιν τοῦ ἀπείρου κάλλους τοῦ προσώπου τοῦ Κυρίου μας Ἱησοῦ Χριστοῦ, δοξάζοντες  καί, ἀσιγήτως ὑμνοῦντες Αὐτόν εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.